Trang trước || Mục lục || Trang sau
DỊCH
VỤ DU LỊCH VÀ NHỮNG MÓN ĂN ĐẶC SẢN CỦA NÚI RỬNG
Nói
tới du lịch người ta thường chỉ nghĩ tới việc vui chơi
giải trí, tham quan thắng cảnh, các kỳ quan, các di tích văn hóa
cổ đối với một số nguời nào đó có quá dư thừa thời gian và
tiền của. Thực ra khái niệm về du lịch rộng rãi hơn nhiều. Ngày
nay nó không còn là một "thú tiêu khiển" đơn thuần nữa mà
đã trở thành một hoạt động văn hóa xã hội và kinh tế rộng rãi,
là ngành sản xuất thứ ba, ngành thu ngoại tệ không qua xuất khẩu.
Mặt
khác, việc tham quan các thắng cảnh các di tích văn hóa, lịch sử,
viện bảo tàng không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa giải trí mà bản
thân nó còn mang nội dung học tập, nghiên cứu.
Là
một hoạt động văn hóa cao cấp, có mối quan hệ về nhiều mặt với
nền kinh tế, văn hóa - xã hội và không bao giờ lãnh thổ rộng rãi
nên hơn bất cứ ngành nào khác, du lịch cần có cơ sở hạ tầng
đầy đủ, tiện nghi. Trong đó công tác dịch vụ đóng vai trò hết
sức quan trọng. Thường khả năng thu hút khách và lưu khách nhiều
hay ít, lâu hay chóng phụ thuộc rất nhiều vào đặc điểm, tính
chất của cơ sở hạ tầng và tổ chức dịch vụ tốt hay không tốt.
Đà
Lạt với chức năng ban đầu của nó khi xây dựng thành phố như
đã trình bày ở trên và những thời kỳ phát triển sau này của
thành phố dưới các chính thể Sài Gòn đều nhằm biến Đà Lạt
thành trung tâm nghỉ dữơng cho các quan chức Mỹ và Việt. Bởi vậy,
các viên chức cao cấp, các sĩ quan quân đội, các nhà kinh
doanh, chủ các nhà băng cùng một số
người thuộc các tầng lớp ?trung lưu? trong xã hội Sài
Gòn xưa kia đua nhau lên Đà Lạt. Họ cố chen vai thích cánh kiếm
cho mình một chỗ đứng trong cái vương quốc đặc biệt này. Nó
vừa là một thứ thời trang không thể thiếu đối với số người này,
vừa là phương tiện nhằm thỏa mãn thú ăn chơi trác táng của số
người khác. Với số người thứ ba nó giống như một "chiếc vé
vào cửa" cái xã hội giàu sang quyền quý.
Với
một lịch sử phát triển như vậy đã tạo cho Đà Lạt có cơ sở
hạ tầng và tổ chức dịch vụ du lịch khá phát triển. Số khách sạn
lớn đạt tiêu chuẩn quốc tế tuy không nhiều nhưng bù vào đó là
nhiều dinh thự lớn, đẹp, đầy đủ tiện nghi lại được xây dựng
ở những nơi phong cảnh ngoạn mục, đi lại tiện lợi, tiếp cận
ngay với các trung tâm kinh tế, văn hoá có thể đáp ứng cho những
đòi hỏi cao nhất, khắt khe nhất của du khách nước ngoài. Bên cạnh
đó, số biệt thự như chúng ta đã biết cùng với công thự, công
sở, trường học có khá nhiều, khá rộng rãi. Nếu cần, những nơi
này có thể tổ chức thành nơi nghỉ dưỡng tiện lợi cho du khách
trong nước vào các dịp nghỉ hè, nghỉ đông. Một đất nước như
đất nước chúng ta với một mùa hè oi nồng kéo dài hàng trăm
ngày, con người bị bao vây bởi hết đợt gió lào này đến cơn
áp thấp nhiệt đời khác cộng với cái nắng "rám quả bòng" làm
sém da, cháy tóc, sau một năm học đằng đẵng, nhất là sau kỳ
thi cuối cấp, cuối lớp rất căng thẳng, học sinh, sinh viên và
thanh thiếu niên khao khát được nghỉ ngơi, giải trí, được
thay đổi không khí, họ có thể tìm thấy ở Đà Lạt một địa bàn
lý tưởng có thể thu nạp hàng ngàn người mỗi ngày. Vấn đề
đặt ra ở đây là tổ chức việc đi lại sao cho nhẹ nhàng, tiện
lợi và ít tốn kém nhất.
Các
cơ sở ăn uống, điểm tâm giải khát ở Đà Lạt rất sẵn. Hầu như
ở đường phố nào cũng có quán ăn, tiệm giải khát. Nào phở Bắc,
mỳ Quảng, nào bún bò giò heo Huế, nào các tiệm ăn đặc sản mà
nguyên liệu là những hải sản, lâm sản nổi tiếng xưa nay. Nào tôm
hùm, tôm càng xanh, sú rằng, bạc thẻ của Huỳnh Đế hấp màu gạch
đỏ tươi ngon mà chỉ riêng có loài nhuyễn thể ở biển ở cửa sông
mới có. Ngao ngậm vành, sò huyết nướng dùng mắm chanh ớt, mực
ống dồi thịt, chả mực thơm lựng một vị đậm đà ?rất biển?
đầy hấp dẫn. Mực ống luộc, tôm hấp cùng với thịt dọi thái mỏng
và một vài lát vả non chấm
mắm nêm. Nào các món nem, các món chả nướng, chiên xào. Riêng
các món ăn về cá đã có thể đếm hàng chục món khác nhau: cá
hấp, cá chiên, cá bỏ lò, cá kho thịt, kho tôm, nấu chua, lẩu cá.
Mỗi thứ gia vị đem lại cho lẩu cá một hương vị riêng độc
đáo tuỳ theo khẩu vị của khách hàng mà nhà hàng gia giảm theo
ý muốn.
Cũng
như những vùng núi khác. Đà Lạt có nhiều món ăn đặc sản của
rừng: thịt thú rừng, măng, nấm. Không hiếm thấy ở Đà Lạt những
tiệm ăn chuyên các thứ thịt thú rừng như: nai, hoẵng (con mang),
dê, nhím, thỏ, heo rừng, chim... Các thú rừng thui được nhồi với
thứ lá thơm gọi là lá sưng, loại cây chỉ thấy có ở các tỉnh
phía nam. Cái thơm, ngọt tươi roi rói của thịt quyện với hương
vị rất hấp dẫn của lá rừng làm cho khách hàng dù khó tính thế
nào cũng không nỡ chối từ.
Cái
đặc biệt của các món ăn ở Đà Lạt (cũng giống như các tỉnh
phía nam) là có nhiều gia vị, đặc biệt là tiêu, ớt, hành, tỏi,
dừa, đậu phụng, mẻ... cùng với nhiều thứ lá thơm. Lúc đầu không
quen nhưng ăn lâu sẽ "nghiện". Có mấy chị bạn khi mới vô miền
nam cứ chê giá và diếp cá tanh. Vậy mà chỉ ít lâu sau họ không
những biết ăn giá sống lại còn tìm diếp cá về trồng. Diếp cá
là thứ lá thơm có vị chua rất đặc biệt, ăn mát có tác dụng
chữa các thứ mụn nhọt. Trẻ bị sởi mà uống nước lá diếp cá
(vò sống lọc lấy nước) sẽ tránh được các biến chứng.
Các
món ăn đã thơm ngon lại được bày rất khéo, rất mỹ thuật càng
trở nên quyến rũ. Màu xanh của lá rau, màu đỏ của ớt, của cà
chua, cà rốt lẫn với màu trắng ngần của giá, của những lát vả,
lát chuối chát thái mỏng đặt cạnh đĩa tôm hấp đỏ lựng cùng
đĩa bít tết bò thơm dậy mùi, bát canh chua bốc hơi nghi ngút...
làm cho không những cái miệng mà cả con mắt, cái mũi đều thấy
ngon. Ngay cả những người ít kinh nghiệm và thiếu nhạy cảm nhất
trong việc này cũng bị cám dỗ.
Muốn
ăn ngon mà rẻ mời các bạn hãy vào các chợ hoặc sà xuống gánh
hàng rong. Vào chợ Đà Lạt không thiếu một thứ gì từ những món
ăn rất ?bình dân? rẻ tiền như cơm hến, cháo trai, bún ốc,
đậu rán, cá kho... đến các món sơn hào hải vị rất lạ miệng
mà đơn giá thường chỉ bằng một nửa ở các tiệm ăn. Ra về, các
bạn đừng quên mua một vài túi khoai lang vàng ruột sấy khô đựng
trong các túi bóng giấy. Một thức ăn dẻo ngon, rất quen thuộc mà
hấp dẫn lắm đấy. Những buổi tối cùng bạn bè dạco chơi trên
đường phố trong cái se lạnh của sơn nguyên mà chuyền nhau túi
ngô rang hoặc ngậm một lát khoai sấy dẻo quánh thơm nức sẽ vô
cùng thích thú. Vị ngọt của khoai cứ tan ra và thấm mãi nơi
đầu lưỡi làm cho câu chuyện của các bạn trở nên đậm đà ý
nhị.
Ngoài
ăn, ở là những nhu cầu cơ bản nhất, các dịch vụ phục vụ cho
vui chơi giải trí, đi lại, trao đổi, giao dịch, mở mang hiểu biết
đều là những dịch vụ rất quan trọng của hoạt động du lịch. Bạn
muốn đi thăm các thắng cảnh ư! Mời bạn cứ gọi taxi, chỉ cần một
cú điện thoại là năm, mười phút sau đã có xe chờ bạn ở cổng
nhà. Bạn thích xe ngựa, càng tốt. ở Đà Lạt, xe ngựa sẵn lắm.
Có gì thú hơn được ngồi trên các cỗ xe ?song mã? chạy
quanh thành phố. Tiếng vó ngựa cùng tiếng xe gõ lốc cốc trên mặt
đường làm thức dậy cái tĩnh mịch của những rừng thông. Ngả
người trên xe thả cho tâm hồn mình mặc sức bay xa đến với những
cỗ xe tam mã, tứ mã mà bạn đã ít nhất một lần đọc được
trong tiểu thuyết. Hẳn bạn chưa bao giờ cưỡi ngựa? Hãy thử một
chuyến xem ! Trên bờ hồ Xuân Hương, các chú ngựa đang nhẩn nha
gặm cỏ bên những gốc thông già. Hãy cho chú thẻ đường hoặc mẩu
bánh ngọt, các chú sẽ ngoan ngoãn đưa bạn đi chơi đâu tuỳ thích.
Còn
các rừng cây, các hồ thiên nhiên hay nhân tạo ở thành phố đều
có thể tạo thành bãi tắm, bãi săn bắn, chỗ bơi thuyền lý tưởng.
Chẳng phải tìm kiếm đâu xa, ngay ở khu vực thác Đatanla có bao
nhiêu thỏ rừng. Chiều chiều khi mặt trời buông là xuống dải rừng
tây, các chú thỏ háu đói đã vội vã chui ngay ra khỏi hang, nhảy
tốc tốc trong những lùm cây, đôi mắt cảnh giác láo liêng nhìn
từ phía nom thật ngộ nghĩnh. Chỉ tổ chức lại một chút nơi đây
sẽ không những là một thắng cảnh có sức thu hút du khách bởi vẻ
đẹp tự nhiên của nó mà sẽ còn là một bãi săn tuyệt vời.
Song muốn làm được điều đó cần phải tổ chức khoanh vùng săn
bắn và nuôi thả tự nhiên cho các thú rừng một cách hợp lý. Cần
có những chế độ nghiêm ngặt trong việc săn bắt và nuôi thả
sao cho vừa đáp ứng yêu cầu giải trí chính đáng của du khách
vừa đảm bảo được sự bảo tồn và phát triển nòi giống các cầm
thú trong khu vực.
Đi
về phía chợ, phía khu Hòa Bình và chùa Linh Sơn các
dãy phố chạy ngoằn ngoèo, nhà cửa san sát. Phần lớn mặt
tiền các dãy nhà là những cửa hàng bán đồ lưu niệm. Nào những
cửa hàng bán các thứ đồ bằng lông thú rừng. Nhiều nhất là những
kiểu mũ, bao tay, khăn quàng cổ, cổ áo bằng lông thỏ. Nào những
cửa hàng bán đồ mỹ nghệ làm bằng sừng, bằng xương, bằng ngà
voi, bằng các thứ đá huyền vũ rất sẵn trên sơn nguyên. Song những
cửa hàng bán đồ mỹ nghệ làm bằng gỗ thông là nhiều nhất, đa
dạng nhất. Từ gỗ thông các nghệ nhân tạo nên những bức khắc họa
những loài hoa quý, những cảnh đẹp của thành phố, những con giống
ngộ nghĩnh, những chiếc gậy khắc chạm tinh vi, những bức tượng
mỹ nữ, những kiểu hộp xinh xắn. Trên mỗi chiếc hộp thường khắc
nổi một cành hoa hồng hoặc huệ, păngxê, tuylip... hoa gì cũng có,
bạn tha hồ ngắm, tha hồ chọn.
Đứng
sau quầy hàng là những cô gái trẻ đẹp rất nhã nhặn và duyên
dáng. Lời chào mời là nụ cười và một khóe nhìn đằm thắm thiện
cảm. Các cô giới thiệu không biết mỏi hết mặt hàng này đến mặt
hàng khác, hướng dẫn khách hàng nhận biết những loài hoa lạ,
những cảnh đẹp được khắc họa trên mặt gỗ. Đáp lại bạn là
tiếng "dạ" hoặc "thưa vâng" nhỏ nhẻ thật dễ thương. Lời
nói dịu dàng, êm ái, cử chỉ mềm mại, duyên dáng, nét mặt niềm
nở khiến cho du khách cho dù không có yêu cầu cũng không nỡ ra
không mà buộc phải mua một vài thứ gì đó để đáp lại tấm lòng
hiếu khách kia. Nhìn các cô tôi lại trộm nghĩ tới các bà, các
cô nhân viên trong một số không ít các cửa hàng mậu dịch quốc
doanh và không khỏi không so sánh.
Đà
Lạt đẹp và hấp dẫn chúng ta không hẳn chỉ vì nơi đây có nhiều
thác nước hùng vĩ, cảnh hồ nên thơ, rừng thông vi vút ngút ngàn;
cũng không chỉ vì Đà Lạt có nhiều loại hoa quý nhiều cây trái
thơm ngon, trĩu cành; cũng không chỉ vì nơi đây có nhiều công
trình kiến trúc đồ sộ đẹp đẽ, nhiều biệt thự xinh xắn. Mà cái
hấp dẫn của Đà Lạt chính là ở sự kết hợp tổng quan, hài hòa
giữa cảnh sắc thiên nhiên với những nền móng xã hội của nó.
Trong đó con người với tấm lòng hiếu khách, cởi mở, đôn hậu,
phong độ lịch thiệp duyên dáng đã trở thành linh hồn sống của
thành phố Đà Lạt.
Đà
Lạt, thành phố của những ngoạn mục và biệt thự xinh đẹp nên
thơ đang chào đón các bạn !