Trang trước || Mục lục || Trang sau
ẦP
HÀ ĐÔNG TRÊN TRIỀN ĐỒI BÌNH SƠN ĐÀ LẠT
Ấp Hà Đông nằm ở phía bắc thành phố trên tờ
bản đồ bên trái, cách trung tâm thành phố chừng ba cây số theo đường chim
bay. Ấp được xây dựng trên một sườn đồi rất thoải bên bờ phía đông hồ Vạn
Kiếp. Trước đây, cả khu vực này bao gồm ấp Hà Đông, ấp Trung bắc, ấp Nghệ
Tĩnh, Đa Thiện được xếp trong cùng một khu vực hành chính gọi là khu Vạn
Kiếp. Đến thăn ấp Hà Đông có thể đi theo nhiều con đường khác nhau. Đường
nào cũng thuận lợi và đẹp đẽ. Nếu thích cảnh thiên nhiên, thích ngắm những
đồi thông vi vút, bạn hãy đi theo đường Đinh Tiên Hoàng. Đây là con đường
phía Đông. Đi dọc đường này là ta đi trên một thung lũng tương đối thấp.
Sát chân đồi ở hai bên đường còn sót những khoảnh rừng thưa, những vạc cây
lùm bụi lúp xúp. Cao hơn trên các sườn đồi thông bát ngát. Đi theo đoạn
đường này ta sẽ đến ấp từ phía bắc. Càng gần đến ấp, nhà cửa càng đông đúc
san sát hai bên đường trông như những dãy phố. Nếu bạn muốn kết hợp vừa
thưởng thức cảnh đẹp thiên nhiên vừa thăm thú một số điểm quần cư của sơn
nguyên mời bạn theo đường Nguyễn Công Trứ và hãy đến ấp từ hướng nam. Bên
phải con đường bạn đang đi là một thung lũng trải rộng dưới một cánh sườn
thoai thoải lượn tròn tren đó là nhà cửa lô nhô cái cao cái thấp trông cứ
như chúng được xây chồng lên nhau. Đấy là ấp Trung Bắc, từ đây con đường
sẽ thoải dần, xe chạy rất êm. Sau khi vượt qua chiếc cầu gỗ bắc ngang một
con suối nước trong vắt thì sẽ phải đi theo đường Nguyễn Hoàng, men theo
bờ nam hồ Vạn Kiếp độ ba trăm mét là tới ấp Hà Đông.
Trước
mắt chúng ta là những dãy nhà xây thật đẹp bên chân đồi cách
đường độ một trăm mét. Đó là những dãy nhà nghỉ mát của các
công chức Pháp ở Đông Dương trước đây. Bên cạnh là khu
"Ngự lâm quân" (Doanh trại lính bảo vệ của Bảo Đại) và trường
phổ thông trung học Trần Hưng Đạo trước kia được gọi là trường
quốc gia "Nghĩa tử Bảo Long" cùng nằm cạnh đó.
Còn
nhiều con đường khác nữa dẫn tới ấp. Tùy theo vị trí xuất phát
và mục đích cuộc hành trình mà chọn đường đến ấp. Song dù
đi đường nào thì cũng nên đi và về theo hai con đường khác
nhau cho dù có phải xa hơn chút ít để tận dụng ngắm cảnh vật
đa dạng phong phú của mỗi nẻo đường.
Ấp
Hà Đông hình thành gắn liền với nghề rau Đà Lạt. Ấp được xây
dựng nhằm mục đích phát triển nghề trồng rau thành phố để
cung cấp rau tươi cho quan quân người Pháp. Được sự gợi ý của
chính phủ bảo hộ, tháng
5.1938, Hoàng Trọng Phu lúc bấy giờ là tổng đốc Hà Đông đứng
ra lập ấp. Những người dân đầu tiên đến đây được Hoàng Trọng
Phu tuyển mộ từ các làng Ngọc Hà, Nghi Tàm, Quảng Bá là những
làng trồng rau, trồng hoa nổi tiếng quanh hồ Tây. Lúc đó các làng
này thuộc huyện Hoàn Long tỉnh Hà Đông. Để nhớ mãi nơi chôn
rau cắt rốn của mình, bà con gọi quê hương mới này là Hà Đông.
Cũng giống như các tên làng Thái Phiên, Tây Hồ, Nghệ Tĩnh, Hà
Đông là ấp đầu tiên ở Đà Lạt trồng các loại rau xứ lạnh. Dần
dần từ đó rau được đem đi trồng ở các nơi khác. Ngày nay
nhiều nơi đã vượt Hà Đông về diện tích, sản lượng rau. Song
dù sao Hà Đông vẫn xứng đáng là nơi khởi thủy của nghề trồng
rau. Gần 50% diện tích đất tự nhiên của ấp dành cho cây rau. Những
năng suất điển hình cao nhất về rau của thành phố, Hà Đông
đều đạt được.
ấp
Hà Đông không chỉ hấp dẫn chúng ta bởi vẻ nên thơ của những
con đường dẫn tới ấp cùng những vườn rau, vườn hoa xinh tươi,
cũng không phải vì làng ấp ở đây mang dáng dấp mới mẻ tân kỳ
của một miền quê được
đô thị hóa, một vùng ven thoáng đãng không khí trong lành, nhà
cửa xinh xắn, quanh vườn cây trái xum xuê, bốn mùa có hoa thơm
quả ngọt, mà ấp Hà Đông còn hấp dẫn chúng ta bởi cái không
khí gần gũi, thân quen và mực thước của nó. Cái chất thanh lịch
nền nã của người dân Hà Nội vẫn còn hình bóng của nó trên
những khuôn mặt trái xoan tươi tắn, trong chiếc khăn thâm đội
đầu, giọng nói ấm áp rất thuần Hà Nội cả cái tật phát âm
rin rít tiếng "gia đình" cả thói quen uống trà ướp sen, ướp
nhài với những chiếc tách nhỏ xíu màu da lươn.