Trang trước || Mục lục || Trang sau
SỰ
TÍCH CÁC LOÀI HOA
HOA TẦM XUÂN VÀ CÂU CHUYỆN CỔ
Ai
đã có dịp đến thăm Đà Lạt và dừng chân ở đó lâu lâu hẳn
không thể không chú ý tới một loài hoa: giống như hoa hồng nhưng
bông của nó nhỏ hơn nhiều, cây leo. Hoa tìm ai mà leo bò khắp
ngả? Đi đâu, về đâu cũng gặp, bất kể là trong ngõ phố hay chốn
thôn trang. Hoa thường khép nép bên cánh cổng, hoặc rụt rè mon
men bò lên các bờ rào. Hoa tạo nên như một mẫu hình hoa văn
độc đáo cài quanh mỗi mảnh vuờn tôn thêm nét đặc trưng riêng
biệt của Đà Lạt. Loại hoa đó gọi là hoa Tầm xuân. Nhìn hoa, lòng
ta bồi hồi nhớ lại một thời thơ bé, bao lần hồi hộp nghe bà kể
lại sự tích về hoa. Bao giờ bà cũng bắt đầu câu chuyện bằng lời
giải thích tên hoa: "Tầm có nghĩa là tìm, Xuân là tên một em
bé gái". Và đây là câu chuyện về hoa: "Ngày xửa ngày xưa,
có hai em nhỏ mồ côi cả cha lẫn mẹ. Đứa lớn là trai và đứa bé
là gái. Tuy còn nhỏ, hai em đã biết yêu thương, đùm bọc lẫn
nhau. Ngày ngày cậu anh trai khi thì đi xin về nuôi em, khi thì vào
rừng hái nấm, kiếm củi đem ra chợ bán hoặc đem đổi lấy gạo
để nuôi em. Còn cô em là một cô bé tuyệt vời, rất hoạt bát,
vui vẻ và tốt bụng. Em nghe được tiếng chim và biết cùng chim
trò chuyện. Từ sớm tinh mơ, chim muông lũ lượt bay đến nhà và
cùng em trò chuyện, ca hát. Tiếng em trong như tiếng chuông, ấm
như nắng ban mai. Mỗi lần em cất tiếng hát là cả bầy chim vỗ cánh
điểm nhịp và chốc chốc hòa cùng khúc hát du dương tạo nên một
bản hòa âm độc đáo. Tiếng hát của em làm say mê cả con quỷ
độc ác trong một khu rừng gần đó. Vốn độc ác và ích kỷ, quỷ
muốn chiếm cho riêng mình
giọng hát ấy. Nó bèn đóng giả một bà già lương thiện rồi đi
ra khỏi rừng và cứ lần theo hướng có tiếng hát nó tìm đến
được nhà em bé. Nó cho em bé trái cây, cho lũ chim thóc và hạt
vừng. Nó còn khôn khéo bày trò vui chơi cùng lũ chim và cô gái.
Vốn rất tốt bụng và ngây thơ, em bé không mảy may cảnh giác,
thừa cơ con quỷ chộp lấy cô bé và tóm hết lũ chim mang tận vào
rừng sâu. Nó nhốt em bé với lũ chim trong một chiếc lồng lớn, rồi
ra lệnh:
-
Này ! Con nhỏ kia hãy hát đi, hát cho tao nghe! Nói rồi nó hí hửng
nằm khểnh ra sàn nhà, chân bắt chữ ngũ tay lần nhổ mấy chiếc râu
lưa thưa trên chiếc cằm đang nghênh nghênh trông rất gớm ghiếc.
Nó tưởng rằng nó đã làm chủ đựơc tiếng hát nên ra chiều
đắc thắng lắm. Nhưng đợi mãi mà chẳng nghe thấy gì nó lại giục:
-
Hát đi chứ, mày không
nghe tao bảo gì hay sao?
Nhưng
vẫn im lặng. Em bé và lũ chim đang chết khiếp vì sợ hãi. Lần này
thì con quỷ giận lắm, liền quát lớn:
-
Tao bảo mày hát cơ mà, câm rồi hả. Nhưng đáp lại bó chỉ có
cái nhìn câm lặng, khiếp đảm. Tức lắm, con quỷ gầm lên những
tiếng kêu man rợ, rồi vùng dậy vừa
gào thét, vừa đấm đá. Chiếc lồng lăn long lóc làm cho
thịt da em trầy trụa, xây xát. Em vẫn không hát mà chỉ nhìn con
quỷ khiếp sợ, căm ghét. Con quỷ tìm mọi cách hết đấm đá, dọa
dẫm lại dỗ dành ngon ngọt, nhưng chẳng thể làm được gì. Nó
liền trừng phạt em bé và
lũ chim bằng cách đem chiếc lồng treo lên một cành cây cao rồi
bỏ đi, lòng đầy hậm hực.
Ở
trên cành cây cao, cô bé
tìm cách cứu bầy chim. Em cố chịu đau, luồn mấy ngón tay nhỏ xíu
vào kẽ giữa những chiếc nan lồng. Răng nghiến chặt, em cố kéo
chiếc nan bị uốn cong mở ra một lối nhỏ. Em giúp bầy chim thoát
khỏi lồng bay ra. Nhưng hai bàn tay em bị những chiếc nan lồng siết
chặt đã bị dập nát, máu me đầm đìa. Máu thấm đỏ cả mấy
chiếc nan. Và rồi một điều kỳ lạ đã xảy ra. Những chiếc nan dính
máu như cựa mình và cứ thế dài mãi ra, buông mình xuống tận
đất, thân mọc đầy những chiếc gai nhọn.
Không
quên cô bé tốt bụng, bầy chim chia làm hai tốp. Một tốp ở lại
với cô bé và chia nhau đi tìm trái cây đem về nuôi cô. Tốp
kia bay đi tìm người anh.
Lại
nói về người anh, khi trở về nhà không thấy em gái đâu, cả
đàn chim cũng mất hút. Nhìn thấy cảnh nhà tan hoang, biết có sự
chẳng lành, chú bé đổ đi tìm em, miệng gọi Xuân ơi, Xuân ơi
không ngớt. Đáp lại lời em chỉ có sự trống lạnh, hoang vắng
đến ngột ngạt. Em càng cuống quýt, sợ hãi càng chạy, càng gọi.
Em đi mãi, gọi mãi vượt
qua mấy cánh đồng, lội qua mấy con suối. Một ngày kia, em tới
khu rừng âm u. Em lại gọi thảm thiết. Nhưng giọng em phát ra chỉ
còn nghe khàn khàn đặc quánh".